Co roku, 31 maja, obchodzimy Światowy Dzień bez Papierosa. To kolejna okazja do zwrócenia uwagi całego świata na powszechność nałogu palenia papierosów i jego negatywne skutki zdrowotne. Dzień ma również zachęcić do 24-godzinnego okresu abstynencji od wszystkich form konsumpcji tytoniu na naszym globie.
Światowy Dzień bez Papierosa został ustanowiony przez WHO w 1987 roku ze względu na rosnącą liczbę osób uzależnionych i pacjentów ze schorzeniami wywoływanymi przez palenie papierosów - głównie nowotworami płuc, przełyku, krtani, gardła czy trzustki. Na świecie po papierosy sięga regularnie ponad miliard osób, z czego ok. 200 mln to kobiety. Jeśli nie zostaną podjęte pilne działania zapobiegawcze, do roku 2030 tytoń może doprowadzić do zgonu ponad osiem milionów ludzi, z czego 2,5 miliona stanowić będą kobiety – ostrzega WHO.
Dym tytoniowy jest trujący
Spalanie w wysokiej temperaturze tytoniu w „papierowej koszulce” jest procesem chemicznym, w wyniku którego powstaje wiele groźnych trucizn. Dym tytoniowy składa się z prawie 4000 związków chemicznych, w tym ponad 40 to substancje rakotwórcze. Są one wprowadzane nie tylko do organizmu palacza, ale także do organizmu wszystkich, którzy przebywają w otoczeniu osoby palącej papierosy. A oto kilka z nich:
- butan – składnik benzyny do zapalniczek
- kadm – toksyczny metal ciężki
- kwas stearynowy – składnik stearynowej świecy
- nikotyna – składnik środków owadobójczych
- amoniak – składnik środków czystości
- tlenek węgla – gaz uniemożliwiający przyłączanie tlenu do hemoglobiny
- arszenik – bardzo silna trucizna
- metan – gaz, który wypiera tlen
- toulen – składnik rozpuszczalników organicznych
- metanol– silna trucizna powodująca m. in. utratę wzroku
- kwas octowy – substancja silnie żrąca
Korzyści z zaprzestania palenia papierosów:
1. Zdrowotne
Osoby decydujące się na zerwanie z nałogiem palenia powinny wiedzieć, że po zaprzestaniu dochodzi do wielu korzystnych dla organizmu zmian i tak, po upływie:
* 20 minut - ciśnienie i tętno powracają do normy,
* 8 godzin - poziom tlenu we krwi wraca do normy, a tlenku węgla (czadu) zmniejsza się o połowę,
* 1 dnia - płuca rozpoczynają usuwanie śluzu,
* 48 godzin - powraca do normy zmysł smaku i zapachu,
* w ciągu 24 godzin - zmniejsza się ryzyko ostrego zawału serca,
* w ciągu 3 dni - poprawia się wydolność oddechowa,
* od 2-12 tygodni - poprawia się wydolność krążenia, a wydolność płuc wzrasta nawet o 30%; zwiększa się wydolność fizyczna,
* od 3-9 miesięcy - ustępuje kaszel, duszność, zadyszka i trudności z oddychaniem, rozpoczyna się regeneracja rzęsek, które pomagają oczyścić oskrzela i chronią przed infekcjami,
* po 1 roku - o 50% zmniejsza się ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną serca,
* po 5 latach - o 50% zmniejsza się ryzyko zachorowania na raka płuc oraz raka jamy ustnej, przełyku i krtani. W dużym stopniu zmniejsza się ryzyko wystąpienia udaru mózgu,
* po 10 latach - ryzyko zachorowania na chorobę niedokrwienną jest podobne jak u osoby nigdy niepalącej. Ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej, krtani, przełyku, pęcherza moczowego i nerek nadal zmniejsza się,
* po 15 latach - ryzyko zachorowania na raka płuca jest podobne jak u osoby nigdy niepalącej.
2. Ekologiczne
3. Finansowe - jeśli paliłeś paczkę papierosów dziennie ( ok. 15 zł), a dziś rzuciłeś palenie, zobacz, ile zaoszczędzisz po kilku lub kilkunastu latach.
4. Moralne- nałogowe palenie papierosów jest w wielu przypadkach przyczyną przedwczesnych porodów (od 32 do 36 tygodnia zamiast w 38), a także zmniejszenia wagi urodzeniowej noworodka i jego długości.
5. Estetyczne- świeży oddech, lepszy wygląd - cera odmłodnieje. Pierwsze korzyści zauważysz błyskawicznie: już po kilku tygodniach pożegnasz się z poszarzałym kolorytem skóry. Twarz nabierze łagodniejszego wyglądu, a zmarszczki, zwłaszcza te nad górną wargą (nazywane zmarszczkami palacza) powoli będą się zmniejszać.
6. Wyższa samoocenawynikająca z nieulegania presji
7. Dobry przykład dla innych
8. Oszczędność czasu – wypalenie 1 paczki papierosów to ok. 3,5 godziny.
[ Artykuł przygotowany na podstawie materiałów Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej.]